Sebze Hastalıklarıyla Mücadelede Etkili Stratejiler: Zararlılar ve Hastalıklar
Sebze Hastalıklarıyla Mücadelede Etkili Stratejiler: Zararlılar ve Hastalıklar
Tarım dünyasında, zararlılar ve hastalıklar, sebze yetiştiriciliğine karşı en büyük tehditlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Peki, bu tehditlerle nasıl başa çıkabiliriz? İşte, bitki zararlıları ve hastalıklar ile etkili bir mücadele için bilmeniz gerekenler:
1. Kimler Tehdit Altında? 👩🌾
Her yıl sebze üreticileri sayısız problemle karşılaşır. Özellikle küçük ölçekli çiftçiler, bitkilerinde görülen hastalıklarla baş başa kalabilir. Verilere göre, dünya çapında sebzelerin yüzde 25inin hastalıklar ve zararlılar sebebiyle kaybedildiği tahmin edilmektedir. Bu durum, üreticilerin ekonomik durumlarını doğrudan etkiler.
2. Ne gibi hastalıklarla karşılaşıyoruz? 🤔
Birçok sebze hastalığı, tarım zararlıları tarafından tetiklenir. Örnek vermek gerekirse:
- Küf Hastalıkları: Özellikle sıcak ve nemli ortamlarda çok yaygındır.
- Bakteriyel Hastalıklar: Bu hastalıklar, bitkinin organik yapısını çürütür.
- Virüs Hastalıkları: Genellikle yapraklarda renk değişikliklerine yol açar.
- Kök Çürüklüğü: Su baskınları veya aşırı sulama sonucunda gelişebilir.
- Yaprak Lekeleri: Genellikle bitkilerin genel sağlığını kötü etkiler.
- Şalgam Kelebeği: Özellikle şalgam gibi sebze türlerine zarar verir.
- Zambak Böceği: Sebzelerde ciddi zarar verip verim kaybına neden olabilir.
3. Ne zaman müdahale etmeliyiz? ⏰
Hastalıklara ve zararlılara karşı erken müdahale oldukça önemli. Baharın başından itibaren, bitki sağlığını takip etmekte fayda var. On iki ay boyunca, büyüme dönemlerinde dikkatli olmalısınız. Pastörize edilmiş toprak kullanımı ve önceden bulaşmış bitkilerin çıkarılması, başarı şansını artırır.
4. Nerelerde dikkatli olmalıyız? 🏡
Genellikle, açık alanlar, sera tarımı veya kaca (bir tür örtü) altında sebze yetiştiriciliği yaparken hastalık riski yüksektir. Ayrıca, yakın yerlerde farklı sebze türlerinin bulunması, zararlılar için bir geçiş alanı olabilir.
5. Neden bu hastalık ve zararlılar bu kadar yaygın? 🌍
İklim değişikliği, tarım yöntemlerindeki değişiklikler ve monoculture (tek tür yetiştiricilik) uygulamaları, zararlılara ve hastalıklara zemin hazırlayan faktörlerdendir. Bitki çeşitliliği azalınca, hastalıkları kontrol etmek daha zor hale gelir.
6. Nasıl korunabiliriz? 🌱
Organik tarım korunma yöntemleri, hastalıklara karşı doğal yöntemlerle başa çıkmamıza yardımcı olabilir:
- Önerilen Doğal Böcek İlaçları: Kimyasallar yerine doğal yöntemler kullanmalısınız.
- Yetiştirme Ortamının Temizliği: Temizlik, hastalıkların yayılmasını önler.
- Doğal Predatörlerin Kullanımı: Doğadaki böceklerin kullanılması, zararlıları azaltır.
- Bitki Çeşitliliği: Farklı türlerin bir arada bulunması, hastalık riskini düşürür.
- Dönüşümlü Ekim: Tohumların her yıl yerinin değiştirilmesi faydalıdır.
- Yerel Çeşitlerin Kullanımı: Yerel çeşitlerin tercih edilmesi daha dayanıklıdır.
- İyi Tarımsal Uygulamalar: Sulama ve gübreleme konusunda titizlik önemlidir.
7. Nasıl önlemler alınmalı? 🔍
Bir mücadele planı oluşturmanız şart! Öncelikle, düzenli olarak bahçenizi kontrol etmekte fayda var. Üreticilerin, hasat dönemlerinde ve ürün gelişim aşamalarında kontrollerini düzenli olarak yapması şarttır. Bunun yanında, ürün kaybını önlemek için eğitimler ve seminerler takip edilebilir. Son olarak, ulaştığınız her kaynağı değerlendirmeli ve farklı alanlardan bilgi almayı amaçlamalısınız.
Sonuç olarak, bitkilerinize iyi bakmalısınız! 🍅
Bitkilerle ilgili sorunların çoğu, gözden kaçan unsurlardan kaynaklanır. Bu nedenle, dikkatli olmalı ve en uygun yöntemleri kullanmalısınız.
Hastalık/Zararlı Adı | Etki Alanı | Kontrol Yöntemleri |
Küf Hastalıkları | Yapraklar | Doğal fungisitler |
Bakteriyel Hastalıklar | Kökler | Sulanma dönüşümü |
Virüs Hastalıkları | Yapraklar | Virüs mücadelesi |
Kök Çürüklüğü | Kökler | Toprak dezenfeksiyonu |
Yaprak Lekeleri | Yapraklar | Hızlı gözlem |
Şalgam Kelebeği | Şalgam | Doğal böcek ilaçları |
Zambak Böceği | Çeşitli sebzeler | İyi tarımsal yönetim |
Sıkça Sorulan Sorular:
- Zararlılar ve hastalıklar arasında nasıl bir fark vardır? Zararlılar, bitkilere fiziksel zarar veren canlılardır; hastalıklar ise bitkilerin sağlığını etkileyen patojenlerdir.
- Organik tarımda hangi yöntemler daha etkilidir? Yerel çeşitlerin kullanımı, dönüşümlü ekim ve doğal böcek ilaçları, organik tarımda etkili yöntemlerdir.
- Nasıl önleyici tedbirler alabilirim? Düzenli kontroller yapmak, temiz bir ortam sağlamak ve eğitimlere katılmak en iyileridir.
- Hastalıkların etkilerini nasıl azaltabilirim? Zamanında müdahale, çeşitleme ve doğal yöntemlerin kullanılması gerekmektedir.
- İklim değişikliği bitkileri nasıl etkiliyor? İklim değişikliği, hastalıkların yayılmasını teşvik ederek tarım ürünlerini olumsuz etkiliyor.
Tarım Zararlıları ve Sebze Yetiştiriciliği: Sorunları Nasıl Tanımlarsınız?
Tarım zararlıları, sebze yetiştiriciliğinde karşılaşılan en büyük tehditlerden biridir. Bu zararlılar, hem doğal hem de insan kaynaklı unsurların birleşimi sonucunda ortaya çıkar. Peki, bu zararlıları ve onlarla ilişkili sorunları nasıl tanımlayabiliriz? İşte bilmeniz gerekenler:
1. Kimler Bu Sorunlardan Etkilenir? 🤷♂️
Özellikle küçük ölçekli çiftçiler, tarımsal üretimlerinde zararlılarla sıkça karşılaşır. İstatistiklere göre, dünya genelinde sebze üretiminin yaklaşık %30u, tarım zararlıları nedeniyle kaybedilmektedir. Bu durum, çiftçilerin hem gelirini hem de gıda güvenliğini tehdit eder. Örneğin, bir çiftçi yılda 100 ton sebze üretiyorsa, bu kayıplar sonucu 30 tonunu kaybetmesi söz konusu olabilir, bu da ciddi bir ekonomik kayıp demektir.
2. Ne Gibi Sorunlarla Karşılaşıyoruz? 🚩
Tarım zararlıları, birçok farklı şekilde sebze yetiştiriciliğine zarar verebilir. Başlıca sorunlar şunlardır:
- Ürün Kaybı: Zararlılar tarafından saldırıya uğrayan bitkilerin verimliliği düşer.
- Kalite Düşüklüğü: Hastalanmış sebzeler genellikle düşük kaliteye sahiptir, bu da pazar değerini etkiler.
- Artan Üretim Maliyetleri: İlaçlama ve zararlı kontrolü için harcanan bütçe artar.
- Zararlı ve Hastalıklar Arasındaki İlişki: Bazı zararlılar hastalıklara yol açarak durumu daha da kötüleştirir.
- İklim Değişikliği: İklim koşullarındaki değişimler, zaralılara daha elverişli ortamlar sunar.
- Yüksek Rekabet: Diğer tarım ürünleriyle rekabet etmek zorlaşır.
- Bitki Sağlığı Sorunları: Uzun vadede, sürekli zararlı saldırıları, toprak kalitesi ve bitki sağlığını olumsuz etkiler.
3. Ne Zaman Müdahale Etmeliyiz? ⏳
Zararlılarla mücadelenin başarılı olması için zamanında müdahale şarttır. Genel olarak, bahar aylarının başından itibaren zararlıları izlemeye başlamalısınız. Özellikle, bitkilerin büyüme dönemlerinde gözlemleme işlemleri gerçekleştirilmelidir. Yeterli bilgi ve tecrübe ile zamanında hareket eden çiftçiler, zararlıların kontrolünü daha kolay sağlayabilir.
4. Nerelerde Sorun Tanımlanır? 📍
Tarım arazinizde belirli bölgeler daha fazla zararlı riski taşır. Örneğin, sulama sistemlerinin sıklıkla bozulduğu, nemli alanlar veya aşırı sıcak havalarda zararlılar hızlı bir şekilde çoğalabilir. Ayrıca, bitkilerin yoğun bir arada yetiştiği alanlar, okadar hastalıklara maruz kalır. Besin zincirinin zayıf olduğu yerlerde de zararlılar daha sık görülür.
5. Neden Bu Sorunları Tanımlamak Önemli? 🚨
Sorunların tanımlanması, çiftçilerin doğru ve zamanlı müdahale yapabilmesi için klavuzluk eder. İyi bir gözlem ve tanımlama süreci, zararlıların yayılmasını önlerken ekonomik kayıpları da azaltır. Bilim insanları, her yıl yeni zararlı türlerinin ortaya çıktığını belirtiyor. Dolayısıyla, çiftçiler bu duruma hazırlıklı olmalıdır.
6. Nasıl Tanımlama Yapmalıyız? ✅
Zararlı tanımlama süreci için bazı adımlar izlenmelidir:
- Gözlem Yapma: Düzenli gözlemlerle bitki sağlığını kontrol edin.
- İzleme Çizelgeleri: Zararlı ve hastalık türleri için veri kaydedin.
- Danışmanlık Bilgisi: Uzmanlardan bilgi ve yardım alın.
- Toprak Analizi: Tarım arazinizin mineral ve besin değerini kontrol edin.
- Biyolojik Mücadele: Yararlı böcekleri tanıyın ve destekleyin.
- Doğal Böcek İlaçları: Eğer mümkünse kimyasallardan kaçının.
- Tarım Eğitimleri: Uygulamalı eğitimler ve seminerlere katılın.
Sonuç Olarak, Zararlıları Fark Edin! 🔍
Tarım zararlılarıyla başa çıkmanın yolu, etkili tanımlama ve erken müdahale ile başlar. Düzenli gözlemler yaparak sorunları zamanında tespit etmek ve önlem almak, çiftçilerin işini kolaylaştıracaktır. Unutmayın, sağlıklı bir veri ve bilgi akışı, anahtar rol oynar!
Sıkça Sorulan Sorular:
- Tarım zararlıları nelerdir? Tarım zararlıları, bitkilere zarar veren böcekler ve hastalıklardır. Bunlar, bitki sağlığını etkileyerek ürün kaybına neden olurlar.
- Zararlıların etkilerini nasıl tanımlayabilirim? Düzenli gözlemlerle, bitkilerdeki olumsuz değişiklikleri takip ederek ve bir izleme çizelgesi oluşturarak zararlıların etkilerini tanımlayabilirsiniz.
- Üretim kaybı ne kadar büyük olabilir? İstatistiklere göre, tarım zararlıları sebze üretiminin yaklaşık %30unu kaybettirebilir.
- Zararlılara karşı nasıl önlemler alabilirim? Doğal pestisitler kullanmak, gözlem yapmak ve profesyonel destek almak, alabileceğiniz önlemler arasında yer alır.
- Hangi zaman dilimlerinde zararlıları kontrol etmeliyim? Bahar aylarından itibaren, büyüme dönemlerinde ve hasat öncesi dönemde düzenli kontrol yapmak önemlidir.
Organik Tarım Korunma Yöntemleri: Sebze Hastalıklarından Korunmanın Yolları
Organik tarım, doğanın döngülerine saygı göstererek sürdürülebilir bir üretim modeli oluşturmayı hedefler. Ancak, sebze hastalıkları ve tarım zararlıları ile başa çıkmak her zaman kolay değildir. Peki, organik tarımda sebze hastalıklarından korunmanın yolları nelerdir? İşte bilmeniz gerekenler:
1. Kimler Organik Tarım Uyguluyor? 🌱
Organik tarım uygulamaları, çiftçilerden büyük tarım işletmelerine kadar geniş bir yelpazede benimsenmektedir. 2024 itibarıyla, dünya genelinde organik tarım yapılan alanların %30 artış gösterdiği belirtilmektedir. Bu, hem çevre dostu uygulamaların hem de sağlıklı ürün talebinin artmasıyla ilişkilidir. Örneğin, Türkiyede organik sebze üretimi yapan çiftçilerin sayısı her geçen yıl artmakta.
2. Ne Gibi Korunma Yöntemleri Vardır? 🛡️
Organik tarımda, hastalıklara ve zararlılara karşı birçok doğal yöntem bulunmaktadır:
- Doğal Pestisitler: Sarımsak, neem yağı veya sabunlu su gibi doğal bileşenler, bitkilerinizi korumada etkili olabilir.
- Yerel Tohum Kullanımı: Yerel iklim koşlarına dayanıklı tohumlar, hastalıklara karşı daha dirençlidir.
- Dönüşümlü Ekim: Her yıl farklı sebze türlerinin ekilmesi, toprak sağlığını korur ve hastalık riskini azaltır.
- Ekim Zamanlaması: Bitkilerinizi, iklim koşullarına ve mevsim dönemlerine göre uygun zamanlarda dikin.
- Yardımcı Organizmalar: Doğanın dengesini korumak adına, yararlı böceklerin toplayıcısı olarak görev yapmasına olanak tanıyın.
- Gölgelik veya Örtü Kullanımı: Aşırı sıcak veya soğuk hava koşullarında bitkileri korumak için örtü kullanabilirsiniz.
- Toprak ve Bitki Sağlığına Dikkat: Organik gübreler kullanarak toprağın besin değerini artırın, böylece bitkilerin dayanıklılığını yükseltin.
3. Ne Zaman Korunma Önlemleri Almalıyız? ⏰
Organik tarımda, hastalık tehdidi her zaman mevcuttur. Hastalıkların ve zararlıların en yoğun olduğu dönemler, bitkilerin büyüme aşamalarıdır. Bu dönemde düzenli gözlemler yapmalı, en ufak belirtiyi dahi not etmelisiniz. Erken müdahale, sorunu büyümeden kontrol altına almanıza yardımcı olur.
4. Nerelerde Korunma Yöntemlerini Uygulamalıyız? 🔍
Tarım alanları, sulama sistemleri ve sera içi ortamları hastalıkların yayılması açısından özellikle dikkatli olunması gereken yerlerdir. Aşırı sulama, su birikintileri ve nem, hastalıkların yayılmasını kolaylaştırdığı için bu noktalada özen göstermelisiniz.
5. Neden Organik Yöntemler Tercih Edilmeli? 🌍
Organik yöntemlerin tercih edilmesi, hem çevre koruma hem de insan sağlığı üzerindeki olumlu etkileri sayesinde giderek yaygınlaşmaktadır. Kimyasal tarım ilaçlarının etkileri, besin zincirine zarar verebilir. Organik tarım ise doğal dengenin korunmasına yardımcı olur. Organik gıdaların besin değerinin daha yüksek olduğu bilinmektedir; bu da tat açısından da bir avantaj sağlar.
6. Nasıl Uygulamalı Koruma Yöntemleri Geliştirebilirim? 🏆
Organik tarımda başarılı olmak için aşağıdaki adımları takip etmelisiniz:
- Deneyim Paylaşımı: Diğer çiftçilerle bilgi alışverişinde bulunun. Kolektif deneyimler görmek her zaman faydalıdır.
- Doğa ile Uyum: Tarım alanınızı doğanın döngülerine uygun olarak yönlendirin.
- İyi Tarımsal Uygulamalar: Sulama, gübreleme ve bakım işlemlerinde dikkatli olun.
- Eğitim ve Araştırma: Tarım ve bitki sağlığı üzerine güncel araştırma ve eğitimlere katılın.
- Laboratuvar Analizleri: Toprak ve bitki sağlığını düzenli olarak kontrol edin.
- Doğal Gözlem Metotları: Doğadaki değişimleri takip edin ve bu durumları gözlemleyin.
- Yeni Yöntemler Denemek: Farklı organik tarım yöntemlerini deneyerek hangisinin en iyi sonuçları verdiğini keşfedin.
Sonuç Olarak, Koruma Önlemlerinizle Güvenli Bir Tarım Ortamı Yaratın! 🚜
Organik tarımda her zaman dikkat edin ve yöntemlerinizi geliştirin. Kendinize ve çevrenize duyduğunuz saygıyla sağlıklı ve kaliteli ürünler yetiştirin. Unutmayın, sağlıklı bir çevre, sağlıklı ürünler demektir!
Sıkça Sorulan Sorular:
- Organik tarımda en etkili korunma yöntemi nedir? Doğal pestisitler kullanmak, bitkilerin koruma yöntemleri arasında en etkili olanlardan biridir.
- Nasıl doğal pestisit elde edebilirim? Sarımsak, neem yağı veya sabunlu su gibi basit malzemelerle doğal pestisitler hazırlayabilirsiniz.
- Toprak sağlığı neden önemlidir? Toprak sağlığı, bitkilerin büyümesi ve hastalıklara karşı dayanıklılığını doğrudan etkiler.
- Korunma yöntemlerini ne zaman uygulamalıyım? Bitkilerin büyüme dönemlerinde ve hasat öncesi dönemlerde aktif gözlemler yapmanız oldukça önemlidir.
- Organik gıda tüketmenin faydaları nelerdir? Organik gıdalar, insan sağlığına daha faydalıdır; kimyasal kalıntılardan uzaktır ve besin değeri daha yüksektir.
Hastalıklar ve Zararlılar: Hangi Önlemler Ürününüzü Kurtarır?
Tarımda karşılaşılan hastalıklar ve zararlılar, sebze üretimini tehdit eden temel sorunlardandır. Bu sorunlarla başa çıkmanın en iyi yolu, etkin önlemler alarak ürünlerinizi korumaktır. Peki, hastalıklar ve zararlılar karşısında hangi önlemler almalı ve ürünlerinizi en iyi şekilde nasıl koruyabilirsiniz? İşte dikkate almanız gereken noktalar:
1. Kimler Hastalık ve Zararlılardan Etkilenir? 👩🌾
Çiftçiler, üretimlerini sürdüren herkes olarak hastalıklar ve zararlılardan etkilenme riski taşır. Verilere göre, sebze yetiştiriciliği yapan çiftçilerin yaklaşık %40ı yılda en az bir kez zararlılarla baş etmek zorunda kalmaktadır. Örneğin, bir tarım işletmesi ürünlerinin %20sini kaybettiğinde, bu çiftçinin gelirinde ciddi bir azalma yaşanır. Dolayısıyla, hastalıklar ve zararlılarla mücadele herkes için kritik bir konudur.
2. Ne Gibi Önlemler Almalıyız? ⚡
Hastalık ve zararlılara karşı alabileceğiniz birkaç etkili önlem şunlardır:
- Erken Müdahale: Belirtileri hemen tanıyıp en hızlı şekilde müdahale etmek, zararlıların yayılmasını önler.
- Düzenli Kontroller: Bahçenizi düzenli olarak kontrol ederek hastalık ve zararlılara dair erken belirtileri tespit edin.
- Doğal Koruma Yöntemleri: Organik tarımda kullanılabilecek doğal pestisitler ile bitkilerinizi koruyun.
- Bitki Çeşitliliği: Farklı sebzelerin büyümesi, hastalıkların yayılmasını engeller. Monokültür yerine polikültür uygulamalarına yönelin.
- Toprak Sağlığı: Toprağın besin değerini artırmak, bitkilerin dayanıklılığını yükseltir. Organik gübre kullanarak toprak verimliliğini artırın.
- Sıhhi Uygulamalar: Tarım arazinizin temizliğini sağlamak, hastalıkların yayılmasını azaltır. Aletlerinizi ve ekipmanlarınızı düzenli olarak dezenfekte edin.
- Gölgelik ve Koruyucu Kaplamalar: Bitkilerin aşırı hava koşullarından etkilenmesini önlemek için kullanın. Bu, bitki stresini azaltır.
3. Ne Zaman Önlem Almalıyız? ⏲️
Hastalık ve zararlılara karşı önlemler, yıl boyunca sürekli olarak alınmalıdır. Ancak, özellikle bahar ayları, zararlıların en yoğun görüldüğü dönemde dikkatli olmalısınız. Bitkilerin büyüme dönemlerinde düzenli kontroller yapılması, zararlıların çoğalmasının önüne geçer. Zamanında müdahale etmek, çiftçilere büyük avantajlar sağlar.
4. Nerelerde Önlem Almalıyız? 🏡
Tarım arazisinde zararlılar ve hastalıkların yayılma potansiyeli yüksek olan alanlara özellikle dikkat etmelisiniz. Bu alanlar:
- Sulama sistemleri: Su birikintileri, zararlılar için çekici olabilir.
- Kıraç ve yüksek sıcaklığa maruz kalan yerler: Stres altında kalan bitkiler hastalıklara daha duyarlı hale gelir.
- Yakın yerlerde farklı sebzelerin büyüyüp büyümediği: Farklı bitkilerin yetiştirilmesi, hastalıkları taşıyan insektlerin yayılmasını önleyebilir.
5. Neden Önlem Almak Önemli? 🌟
Sürekli önlemler almak, çiftçilerin uzun vadeli başarısını belirler. Hastalıkların ve zararlıların neden olduğu kayıpların önlenmesi, çiftçilerin ekonomik istikrarını sağlamalarına yardımcı olur. Yapılan araştırmalara göre, etkili önlemler alan çiftçilerin ürün kirliliği %50 oranında azalır.
6. Nasıl Uygulamalı Önlemler Geliştirebilirim? 🔧
Uygulamaya yönelik öneriler şunlardır:
- Hastalık Belirtilerini Tanıma: Sapların sararması, yaprak dökmeleri gibi belirtileri izleyin.
- Gözlem ve Kayıt: Gözlemlerinizi düzenli olarak kaydedin; bu, ilerleyen süreçte size yardımcı olacaktır.
- İyi Tarımsal Uygulamalar: Tarımda en iyi uygulamaları kullanarak verimliliği artırın.
- Uzman Görüşleri: Tarım uzamanlarından destek alarak yeni yöntemler hakkında bilgi edinin.
- Eğitim ve Seminerler: Sürekli güncellemeler ve bilgi edinmek için etkinliklere katılın.
- Test ve Analiz: Yapılan analizlerle toprak ve bitki sağlığını izleyin.
- Malzeme Taşımacılığı: Yeni bitkileri taşırken dikkatli olun, hastalıkların yayılmasını engelleyin.
Sonuç Olarak, Önlemlerle Güçlü Bir Üretim Ortamı Sağlayın! 💪
Bilinçli bir şekilde aldığınız önlemlerle, hastalıklar ve zararlılarla başa çıkmanız mümkündür. Ürününüzü korumak için gerekli adımları atın; sağlam bir tarımsal üretim cephesi oluşturun!
Sıkça Sorulan Sorular:
- Hangi hastalıklar ve zararlılar sebze üretiminde en yaygın sorunları oluşturuyor? Küf, bakteriyel hastalıklar, virüs hastalıkları ve çeşitli böcek zararlıları, en yaygın sorunlardandır.
- Erken müdahale neden bu kadar önemlidir? Erken müdahale, zararlıların ve hastalıkların yayılmasını önler, böylece ürün kaybını azaltır.
- Doğal koruma yöntemlerinin örnekleri nelerdir? Neem yağı, sabunlu su ve sarımsak çözeltisi gibi doğal çözümler kullanabilirsiniz.
- Düzenli gözlem nasıl yapılmalıdır? Bahçenizi sık sık kontrol ederek, bitki sağlığını gözlemlemeli ve herhangi bir anormal duruma hızlıca tepki vermelisiniz.
- İyi tarımsal uygulamalar nelerdir? Sulama, gübreleme, malzeme seçimi gibi konularda en iyi yöntemleri araştırmalı ve uygulamalısınız.
Yorumlar (0)