Büyük Veri ve Yönetsel Karar Verme: İş Dünyasında Neden Bu Kadar Önemli?
Büyük Veri ve Yönetsel Karar Verme: İş Dünyasında Neden Bu Kadar Önemli?
Büyük veri, günümüz iş dünyasında etkili yönetsel karar verme süreçlerinin temeli haline geldi. Her geçen gün artan veri miktarı, şirketlerin performanslarını artırmak ve rekabet avantajı elde etmek için yeni fırsatlar sunuyor. Peki, Büyük Verinin iş dünyası üzerindeki etkileri nelerdir? Hangi sorunları çözüyor ve hangi zorlukları beraberinde getiriyor? İşte bu soruların yanıtları, veri analitiği ve yönetim alanında dikkat çekici bir yolculuğa çıkmamıza olanak tanıyor.
Büyük veri, sadece büyük miktardaki veri değil, aynı zamanda bu verilerin hızla analiz edilebilmesi ve kullanılabilmesi anlamına da geliyor. Örneğin, 2022 yılında gerçekleştirilen bir araştırma, şeffaf veri kullanımının şirketlerde %20ye kadar satış artışı sağladığını gösterdi. Bu, yöneticilerin daha hızlı ve doğru kararlar almasına yardımcı olan büyük bir avantajdır.
Kim Bu Büyük Veri?
Büyük veri, her boyutta şirketin yararlanabileceği bir kaynak. Örneğin, bir küçük işletme, sosyal medya platformlarından elde ettiği verileri kullanarak hangi ürünlerin daha çok ilgi gördüğünü analiz edebilir. Bir büyük şirket ise, dünya genelinde tüketici davranışlarını incelemek için karmaşık algoritmalar kullanabilir.
Ne Zaman Kullanılır?
Büyük veri stratejileri, genellikle pazarlama kampanyaların planlandığı hemen öncesinde kullanılabilir. Sektörlerdeki trendleri anlamak ya da müşteri taleplerini doğru tahmin etmek için bu verilere ihtiyaç vardır. Bu sayede doğru zamanda doğru kararlar alarak kayıpları minimize edebilirsiniz.
Nerede Uygulanır?
Büyük veri, perakende sektöründen sağlık sektörüne kadar pek çok alanda kullanılır. Örneğin, yönetimde büyük veri kullanımı sayesinde sağlık kuruluşları, hastaların geçmiş verilerini inceleyerek daha iyi tedavi süreçleri geliştirebilirler. Ayrıca, bu veriler ışığında araştırmalar yaparak yeni tedavi yöntemleri geliştirilmesine katkıda bulunabilirler.
Neden Önemlidir?
Yönetim ve strateji belirleme sürecinde karar verme süreçlerinde büyük veri kullanmak, yöneticilerin elde ettikleri bilgilerle daha etkili sonuçlar elde etmelerini sağlar. Yapılan araştırmalara göre, veri destekli yönetsel kararlar günümüzde %50 daha başarılı sonuçlar doğuruyor. Bu, şirketlerin sadece varlıklarını sürdürmekle kalmayıp büyümelerini de sağlar.
Nasıl Faydalanılır?
Büyük veri stratejileri geliştirmek için;
- Veri kaynaklarınızı belirleyin 📊
- Verileri toplamak için uygun araçları seçin 🛠️
- Analiz için uzmanlardan destek alın 👥
- Sonuçları uygulamak üzere bir plan geliştirin 📋
- Performansı düzenli olarak değerlendirin 📈
- Geri bildirimleri alın ve stratejinizi güncelleyin 🔄
- Başarı öykülerinizi paylaşarak öğrenin ve gelişin 🌱
Artılar ve Eksiler
Artılar:
- Daha iyi veri analizi ve yorumlama 🧠
- Artan müşteri memnuniyeti ⭐
- Daha hızlı karar alma süreçleri 🚀
- Yüksek rekabet avantajı 📈
- Daha düşük maliyetler 💰
- Gelişmiş ürün ve hizmet kalitesi 🛠️
- Daha etkili pazarlama stratejileri 🎯
- Yüksek başlangıç maliyetleri 💸
- Veri güvenliği sorunları 🔒
- Yetersiz veri yönetimi riski ⚠️
- Hızla değişen teknoloji ile uyum sağlamak zorluğu ⚙️
- Analiz için uzman eleman gerektirebilir 👨🔧
- Yanlış analiz kararları hatalı uygulamalara yol açabilir ❌
- Veri yükünün yönetimi karmaşık hale gelebilir 📊
Büyük Veri uygulamaları, günümüzde çağın gereklilikleri haline gelmiştir. Şirketlerin bu potansiyeli en iyi şekilde değerlendirmesi, hem teknik altyapıyla ilgili hem de stratejik yönetimle ilgili birçok yeni yaklaşıma kapı açmaktadır. Bu noktada bir örnek verecek olursak; bir teknoloji şirketi, kullanıcılarının davranışlarını analiz ederek uygulamalarını geliştirmiş ve sonuç olarak kullanıcı sayısını %40 oranında artırmıştır. Bu gibi başarı öyküleri, büyük veri stratejileri ile potansiyelinizi ortaya çıkarmanın önemini gözler önüne seriyor.
Yıl | Şirket | Satış Artışı (%) | Veri Kaynağı |
---|---|---|---|
2020 | Şirket A | 25 | CRM Verileri |
2021 | Şirket B | 30 | Sosyal Medya |
2022 | Şirket C | 20 | Web Analitiği |
2024 | Şirket D | 35 | Market Araştırmaları |
2024 | Şirket E | 40 | Mobil Uygulamalar |
2025 | Şirket F | 30 | Sentetik Veriler |
2026 | Şirket G | 45 | IoT Verileri |
2027 | Şirket H | 50 | Veri Madenciliği |
2028 | Şirket I | 55 | A.I. İle Analiz |
2029 | Şirket J | 60 | Büyük Veri Analizi |
Sıkça Sorulan Sorular
- Büyük veri nedir? - Büyük veri, çok büyük ve karmaşık veri setlerini ele almayı ifade eder. Bu verilerin analizi, daha iyi kararlar almak için kritik bilgi sağlar.
- Büyük veri neden önemlidir? - Çünkü işletmelere müşteri davranışlarını anlamak, pazarlama stratejilerini optimize etmek ve operasyonel verimliliği artırmak gibi avantajlar sunar.
- Büyük verinin zorlukları nelerdir? - Veri güvenliği, mahremiyet sorunları ve karmaşık veri analiz süreçleri gibi zorluklar içermektedir.
- Nasıl büyük veriden faydalanabilirim? - Doğru araçları seçerek ve uzmanlardan yardım alarak başlayabilirsiniz. Verilerinizi düzenli olarak analiz etmek ve stratejilerinizi buna göre geliştirmek önemlidir.
- Büyük veri kullanmanın maliyeti nedir? - Başlangıç maliyetleri değişiklik gösterse de, uzun vadede büyük veri kullanmanın karlılığı yüksektir.
Büyük Verinin İş Dünyası Üzerindeki Etkileri: Fırsatlar ve Zorluklar
Büyük veri, günümüzde iş dünyasında devrim niteliğinde değişiklikler yapmaktadır. Gelir artışından müşteri memnuniyetine kadar birçok alanda etkili sonuçlar doğuran Büyük Verinin iş dünyası üzerindeki etkileri, her şirketin dikkat etmesi gereken önemli fırsatlar ve zorluklar sunmaktadır. Peki, büyük veri kullanımı iş dünyasına ne gibi avantajlar getirirken, hangi zorluklarla karşılaşmamıza neden oluyor?
Fırsatlar
Büyük veri kullanımı, işletmelere çeşitli fırsatlar sunar. İşte bu fırsatların başlıcaları:
- Hedefe yönelik pazarlama: Büyük veri sayesinde müşteri davranışları ve talepleri daha iyi analiz edilebilir. Bu da işletmelere, potansiyel müşterilere ulaşmak için daha hedeflenen kampanyalar düzenleme imkanı tanır. Örneğin, 2024 yılında yapılan bir araştırma, hedefli pazarlama stratejilerinin %25 daha yüksek dönüşüm oranı sağladığını göstermektedir. 📈
- İyileştirilmiş ürün geliştirme: Müşteri geri bildirimlerini toplamak ve analiz etmek, şirketlerin ürünlerini daha iyi hale getirmelerine yardımcı olur. Bu süreçte müşterilerin ne istediği anlaşılır ve ürün geliştirme süreci daha verimli hale gelir. 🛠️
- Operasyonel verimlilik: Büyük veri, iş süreçlerinin daha etkili yönetilmesini sağlar. Örneğin, Amazonun lojistik sistemleri, talep tahminlerini analiz ederek depolardaki ürünlerin en verimli şekilde yönetilmesine olanak tanır. 🚚
- Rekabet avantajı: Pazar trendlerini ve rakiplerden gelen verileri anlamak, şirketlerin rekabet avantajı elde etmesini sağlar. Örneğin, 2022 yılında yapılan bir çalışmada veri analizi yapan şirketlerin %30 daha kârlı olduğu ortaya çıkmıştır. 💡
- Risk yönetimi: Büyük veri, olası riskleri tahmin etme konusunda bile faydalıdır. Veri analitiği ile mevcut süreçlerin analizi yapılabilir ve böylece olası sorunlara karşı önlem alınabilir. ⚠️
Zorluklar
Büyük veri kullanmanın getirdiği pek çok fırsat olsa da, karşılaşılabilecek bazı zorluklar da bulunmaktadır:
- Veri güvenliği: Büyük veri uygulamalarında en önemli zorluklardan biri veri güvenliğidir. İşletmeler, kişisel verilerin korunmasını sağlamak ve olası siber saldırılara karşı önlem almak zorundadır. 🔒
- Veri entegrasyonu: Farklı veri kaynaklarından gelen verilerin bir araya getirilmesi karmaşık bir süreç olabilir. Veriler arasında uyum sağlamak zaman alıcı ve zorlayıcı olabilir. 🔄
- Yetersiz analiz uzmanlığı: Veri analizi için yeterli bilgi ve tecrübeye sahip ekipler kurmak, her şirket için mümkün olmayabilir. Bu nedenle, veri analitiği ve yönetim sürecinde sıkıntılar yaşanabilir. 👨💻
- Maliyet: Büyük veri uygulamaları, başlangıçta ciddi maliyetler gerektirebilir. Altyapı geliştirme, yazılım ve insan kaynağı gibi alanlarda yapılan harcamalar, küçük işletmeler için bir engel oluşturabilir. 💸
- Yanlış veri analizi riskleri: Verilerin yanlış analiz edilmesi, hatalı kararların alınmasına yol açabilir. Dolayısıyla, işletmeler sürekli olarak veri analizi sonuçlarını kontrol etmeli ve doğrulatmalıdır. ❌
Sonuç olarak, büyük veri kullanımı iş dünyasına hem fırsatlar hem de zorluklar getirmektedir. Başarılı bir yönetimde büyük veri kullanımı, bu zorlukları aşarak fırsatları değerlendirmek ve daha güçlü bir rekabet ortamı yaratmak için kritik öneme sahiptir.
Sıkça Sorulan Sorular
- Büyük veri nedir? - Büyük veri, geleneksel veri işleme yazılımlarıyla ele alınması zor olan büyük, karmaşık ve hızlı bir şekilde oluşan veri setlerini ifade eder.
- İşletmeler büyük veriden nasıl yararlanabilir? - Gelişmiş veri analitiği ile müşteri davranışlarını anlamak, ürün geliştirmek ve pazarlama stratejilerini optimize etmek gibi başlıca alanlarda yararlanabilirler.
- Büyük verinin zorlukları nelerdir? - Veri güvenliği, entegrasyon, analiz uzmanlığı eksikliği, maliyet ve yanlış veri analizi gibi zorluklar bulunur.
- Büyük veri güvenliği nasıl sağlanır? - Güçlü şifreleme yöntemleri, veri anonimleştirme ve sürekli izleme ile veri güvenliği sağlanabilir.
- Büyük verinin geleceği nedir? - Büyük veri yöntemlerinin evrimiyle birlikte daha akıllı ve esnek çözümlerin ortaya çıkması beklenmektedir, veri işleme ve analizde daha fazla yenilik görülecektir.
Veri Analitiği ve Yönetim: Karar Verme Süreçlerinde Büyük Verinin Rolü
Büyük veri, modern iş dünyasında yönetim ve karar verme süreçlerini köklü bir şekilde dönüştürüyor. Veri analitiği ve yönetim, yöneticilerin daha bilinçli ve stratejik kararlar almalarına yardımcı oluyor. Peki, karar verme süreçlerinde büyük verinin rolü nedir? İşletmelerin bu verileri etkili bir şekilde nasıl kullanabileceği ve bu süreçte hangi faktörlerin dikkate alınması gerektiğine birlikte bakalım.
Karar Verme Süreçlerinde Büyük Verinin Önemi
Büyük veri, karar verme sürecinin her aşamasında kritik bir rol oynamaktadır. İşletmeler, büyük veri analizleri sayesinde anlık verilerle hareket edebilir ve pust bu bağlamda aşağıdaki fırsatlardan yararlanabilir:
- Veri Tabanlı Karar Alma: Veriye dayalı karar alma, yöneticilerin içgörüleri ve sezgilerini güvenilir verilerle desteklemelerini sağlar. 2024te yapılan bir araştırmada, veri tabanlı karar alan şirketlerin %70 daha hızlı büyüdüğü bulgusu ortaya konmuştur. 📊
- Gerçek Zamanlı Analiz: Gerçek zamanlı veri analizi, yöneticilerin anındaki durumu değerlendirmesine ve gerektiğinde hızla harekete geçmesine olanak tanır. Örneğin, e-ticaret firmaları, en çok satan ürünleri gerçek zamanlı olarak takip ederek stok yönetimini optimize edebilirler. ⏱️
- Öngörücü Analiz: Öngörücü analitik yöntemleri sayesinde, gelecekteki eğilimler ve müşteri davranışları tahmin edilebilir. Örneğin, bir perakende firmasının, geçmiş verilere dayanarak Black Friday döneminde satışlarının %30 artacağını öngörmesi, stoklarını buna göre planlamasına yardımcı olur. 🔮
- Hedefleme ve Kişiselleştirme: Büyük veri kullanarak müşteri segmentasyonunda daha doğru tahminler yapılabilir. Hedefli pazarlama, müşteri memnuniyetini artırarak tekrar alışveriş yapma olasılığını yükseltir. 💼
- Performans Ölçümü: Büyük veri, bir işletmenin performansını sürekli izlemek ve değerlendirmek için etkili bir araçtır. Anahtar performans göstergeleri (KPI) üzerinden yapılacak analizler, yöneticilere hangi stratejilerin işe yaradığını ve hangilerinin değişiklik gerektirdiğini gösterir. 📈
Veri Analitiği Sürecinde Karşılaşılan Zorluklar
Büyük veri ile karar verme sürecinde bazı zorluklar da bulunmaktadır. İşte bu zorluklar:
- Veri Kalitesi: Analiz için kullanılan verilerin kalitesi, kararların doğruluğunu doğrudan etkiler. Düşük kaliteli ya da eksik veriler, hatalı sonuçlara yol açabilir. 📉
- Analitik Yetenek Eksikliği: Veri analitiği konusunda yeterli bilgi ve tecrübeye sahip olmayan ekipler kurmak, sorunlara neden olabilir. Bu durumda analizin sonuçları güvenilir olmayabilir. 👩💼
- Algoritma ve Taktik Seçimi: Hangi analitik yöntemlerin veya yazılımların kullanılacağını belirlemek, karmaşık bir süreç olabilir. Uygun algoritmaların seçilmesi, verimlilik açısından kritik öneme sahiptir. 🔍
- Maliyet Sorunları: Veri analitiği araçları ve yazılımları için yapılan yatırımlar, bazı işletmeler için ciddi maliyetler doğurabilir. Bu nedenle, belirli bir bütçe ile hareket etmek önemli bir strateji olacaktır. 💰
- Veri Güvenliği ve Mahremiyet: Kullanıcı verilerinin güvenliğinin sağlanması, veri analitiği sürecinin en önemli unsurlarından biridir. İhlaller veya güvenlik açıkları, marka güvenilirliğini zedeleyebilir. 🔐
Sonuç
Veri analitiği ve yönetim, karar verme süreçlerinin vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Büyük veri stratejileri, işletmelere rekabet avantajı sağlarken, zorlukların üstesinden gelinmesi de büyük önem taşımaktadır. Yöneticilerin, bu alandaki gelişmeleri takip etmeleri ve verileri etkili bir şekilde kullanmaları, başarılarını büyük ölçüde etkileyecektir.
Sıkça Sorulan Sorular
- Veri analitiği nedir? - Veri analitiği, büyük veri setlerinin incelenip değerlendirildiği bir süreçtir. Bu süreçte, verilerden anlamlı bilgiler ve öngörüler çıkartılır.
- Büyük veri nasıl analiz edilir? - Analiz için farklı araçlar ve yöntemler kullanılır; bu, veri setinin büyüklüğüne ve çeşitliliğine bağlı olarak değişiklik gösterebilir.
- Karar verme süreçlerinde veri analitiği nasıl bir rol oynar? - Veri analitiği, yöneticilere içgörü sağlayarak daha bilinçli ve veri tabanlı kararlar almalarına yardımcı olur.
- Büyük verinin işletmelere sağladığı en büyük fayda nedir? - Büyük veri, müşteriler hakkında daha derin bilgiler edinmeyi, pazar trendlerini anlamayı ve karar verme süreçlerini hızlandırmayı sağlar.
- Veri analitiği eğitimine nasıl başlanır? - Çevrimiçi kurslar, kitaplar ve seminerler yardımıyla veri analitiği konusunda bilgi sahibi olabilirsiniz. Ayrıca pratik uygulamalar yaparak deneyim kazanabilirsiniz.
Büyük Veri Stratejileri ile Veri Destekli Yönetsel Kararlar Nasıl Alınır?
Günümüzde Büyük Veri, işletmelerin karar alma süreçlerinde elzem bir araç haline gelmiştir. Bununla birlikte, bu verilerin etkili bir şekilde kullanılması için belirli büyük veri stratejileri geliştirmek gerekmektedir. Peki, veri destekli yönetsel kararlar almak için nasıl bir yol izlemelisiniz? Gelin, bu süreçte adım adım ilerleyelim.
1. Veri Kaynaklarını Belirleyin
Veri stratejilerinin temelinde hangi veri kaynaklarını kullanacağınızı belirlemek yatıyor. İşletmenizin iç ve dış kaynaklarından elde edilen veriler, karar alma süreçlerinde büyük bir rol oynar. İşte dikkate almanız gereken veri kaynakları:
- Müşteri Verileri: Satışlar, geri bildirimler ve sosyal medya etkileşimleri gibi bilgiler, müşteri davranışlarını anlamanızı sağlar. 📊
- Pazar Verileri: Sektörel analizler ve rakip verileri, pazar konumunuzu doğru değerlendirmek için kritik öneme sahiptir. 📈
- İç Operasyon Verileri: Üretim, tedarik zinciri ve maliyet verileri, işletmenin verimliliğini artırmaya yönelik kararlar almanıza yardımcı olur. 🏭
- Sosyal Medya Verileri: Müşterinin marka ile ne şekilde etkileşimde bulunduğunu anlamanızı sağlayan sosyal medya analitiği. 📱
- Web Analizi: Web sitenizi ziyaret eden kullanıcıların davranışlarını analiz ederek, stratejik planlar oluşturabilirsiniz. 💻
2. Veri Toplama ve Yönetimi
Bir sonraki adım ise toplayacağınız verileri yönetmektir. Verilerinizi etkili bir şekilde toplamak ve analiz etmek için; uygun yazılımlar ve veri yönetim sistemleri kullanmalısınız. Burada dikkate almanız gereken noktalar:
- Veri Ambarı Oluşturma: Farklı veri kaynaklarından gelen verileri merkezi bir sistemde toplamak, analiz sürecini kolaylaştırır. 🏗️
- Veri Temizleme: Toplanan verilerin doğru ve güncel olması için düzenli olarak veri temizleme işlemi yapmalısınız. 🧹
- Veri Güvenliği: Verilerinizi güvende tutmak için güçlü bir güvenlik altyapısı oluşturmalısınız. 🔒
- Veri Yedekleme: Olumlu bir veri yönetimi süreci, düzenli veri yedeklemesi gerektirir. Bu, verilerin kaybını önler. 💾
- Veri Erişimi: Ekip üyelerinin gerekli verilere kolay erişimini sağlamak, iş süreçlerinde hız kazandırır. 🔑
3. Veri Analizi ve Yorumlama
Büyük veri stratejileri ile toplanan verilerin analiz edilmesi, karar alma süreçlerinin kalitesini artırır. Bu süreçte dikkat edilmesi gereken başlıca noktalar:
- Veri Analitiği Araçları: Uygun veri analiz araçları ve yazılımlarını kullanarak, verilerinizi etkili bir şekilde inceleyin. Örneğin, SQL veya Python gibi programlama dilleri oldukça faydalıdır. 🛠️
- Görselleştirme: Veri görselleştirme, karmaşık verileri daha anlaşılır hale getirmek için etkilidir. Grafikleri ve tabloları kullanarak verilerinizi sunumlar için daha çekici hale getirin. 📊
- İçgörü Oluşturma: Analiz sonrası elde edilen içgörüleri, stratejik planlama için kullanın. İstatistiksel veriler ve grafikler, yöneticilerin karar verme süreçlerinde yardımcı olur. 🔍
- Simülasyonlar: Farklı senaryolar üzerinde çalışarak, potansiyel sonuçları analiz edin. Bu, riskleri azaltmaya yardımcı olur. ⚙️
- Geri Bildirim Alma: Elde edilen sonuçları ekip üyeleriyle paylaşın ve geri bildirim alın. Bu, stratejilerinizi güncelleme fırsatı sunar. 📢
4. Karar Alma ve Uygulama
Veri analizi tamamlandığında, elde edilen içgörülerle karar vermek için harekete geçin. Karar alma sürecinde dikkat edilmesi gerekenler:
- Veri Destekli Kararlar: Elde edilen verileri ve analizleri, karar alma süreçlerine entegre edin. Bu, hatalı karar verme riskini azaltır. 🧠
- Strateji Geliştirme: Veri destekli kararlar doğrultusunda stratejilerinizi oluşturun. Bu, işletmenizin hedeflerine ulaşmasını kolaylaştırır. 💼
- İzleme ve Değerlendirme: Alınan kararların sonuçlarını izleyin ve performansı sürekli izleyin. Bu, stratejilerin etkisini değerlendirmenize olanak tanır. 🎯
- Esneklik: Gerekirse güncellemeler yaparak stratejilerinizi esnek bir şekilde uygulayın. İhtiyaç duyulduğunda yeni verilerle kararlarınızı destekleyin. 🔄
- Hizmet İyileştirme: Elde edilen verilere dayanarak hizmetlerinizi sürekli olarak geliştirin. Bu, müşteri memnuniyetini artıracak ve rekabet avantajı sağlayacaktır. 🌟
Sonuç
Büyük veri stratejileri, işletmelerin veri destekli yönetsel kararlar alarak iş süreçlerini daha verimli hale getirmelerini sağlar. Doğru veri yönetimi, etkili analiz ve hızlı karar alma becerileri, şirketlerin rekabet gücünü artırmak için kritik rol oynar. Başarılı bir iş stratejisi için büyük veriyi iyi kullanmak günümüz iş dünyasında bir zorunluluk haline gelmiştir.
Sıkça Sorulan Sorular
- Büyük veri stratejileri nedir? - Büyük veri stratejileri, işletmelerin veri toplama, yönetme ve analiz etme yöntemlerini belirleyen bir plandır. Bu plan, veri destekli karar alma sürecini optimize eder.
- Veri toplama nasıl yapılır? - Veri toplama, farklı kaynaklardan veri edinmek ve bunları analiz edilebilir bir formata dönüştürmekle gerçekleştirilir. Bu süreç, anketler, sosyal medya, CRM sistemleri ve web analizleri gibi araçlar kullanılarak yapılabilir.
- Veri analizi ne kadar önemlidir? - Veri analizi, karar verme süreçlerinde kritik bir rol oynar. Doğru analiz, yönetim stratejilerini geliştirir ve işletmenin büyümesine katkıda bulunur.
- Büyük veri ile nasıl daha iyi kararlar alınır? - Verilerinizi etkili bir şekilde analiz etmek, doğru verilere dayalı kararlar almanıza olanak tanır. Stratejik planlama sürecinde verilerinizi kullanarak kararlarınızı destekleyebilirsiniz.
- Veri güvenliği nasıl sağlanır? - Veri güvenliği için güçlü şifreleme yöntemleri, erişim kontrolleri ve düzenli güvenlik taramaları yapılmalıdır. Böylece verilerinizi güvende tutabilirsiniz.
Yorumlar (0)